Samenwerking
Onderzoek toont aan: contacten nemen af bij gehoorverlies
Het aantal nauwe contacten neemt af zodra mensen slechter gaan horen. Dat kan eenzaamheid in de hand werken. Maandag 4 oktober 2021 kreeg minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de resultaten van onderzoek hiernaar uitgereikt. Hij was op werkbezoek in Den Haag bij een filiaal van Beter Horen en een buurtcentrum.
Het onderzoek is een samenwerking van de bij het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid aangesloten gemeente Den Haag en Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid-partners Deloitte en Beter Horen.
*Muziek speelt* Stefan Pas – Audicien Beter Horen: Meneer en mevrouw Mensink? Mevrouw Mensink: Ik rij al zes weken met dat gekke ding. Stefan Pas – Audicien Beter Horen: Ik ben audicien en we ontvangen cliënten hier in de winkel veelal met een gehoorverlies die wij door middel van hoortoestellen revalideren. Meedoen aan het onderzoek heeft me eigenlijk nog bewuster gemaakt van het feit dat mensen met een gehoorverlies toch wel sneller eenzaam kunnen zijn. Dus dat ze feestjes overslaan of niet meer naar hun clubje gaan. Wat toch wel, mijns inziens, de eerste stap is richting eenzaamheid, je onttrekt jezelf een beetje van het sociale leven. Dennis Havermans – Directeur strategie en allianties Beter Horen: Het werkbezoek vandaag van de minister onderschrijft eigenlijk het belang van wat wij ook in de dagelijkse praktijk zien: het verband tussen slechthorendheid en eenzaamheid. En wat ontzettend mooi is voor de vele professionals die dat dagelijks weer doen in hun werk, is dat eigenlijk zo’n bezoek van de minister dat eens laat zien. Hugo de Jonge – minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, viceminister-president: Volgens mij heb ik uw man al leren kennen zojuist. Mevrouw Mensink: Die heeft wel de grootste praatjes van ons twee. Hugo de Jonge – minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, viceminister-president: Die heeft wel behoorlijk wat praatjes inderdaad. Als je dat grote vraagstuk van eenzaamheid wilt aanpakken, zul je naar alle facetten moeten kijken die daar aan bij kunnen dragen. Dat is ongelooflijk belangrijk. Op die manier kun je inderdaad een eerste stap zetten om eenzaamheid te doorbreken. Dé eenzaamheid oplossen, dat kan eigenlijk niemand. Maar iemands eenzaamheid doorbreken, dat kunnen we echt allemaal. Kavita Parbhudayal – Wethouder van Zorg, Jeugd en Volksgezondheid, gemeente Den Haag: Dit onderzoek, van ook onder andere Deloitte en mevrouw Gierveld, laat zien de relatie tussen medische problemen en eenzaamheid. En we willen die mensen bereiken om hen uit te nodigen voor een gehoortest voor hulp en ondersteuning, zodat we de eenzaamheid kunnen bestrijden. Mevrouw Mensink: Al twee jaar misschien dat ik al dacht: Ik moet gaan, maar daar komt niks van. En toen ik die brief kreeg, dacht ik: ja, laat ik het nu gelijk maar doen. Meneer Mensink: Misschien gaat ze me nu te goed horen, dat is ook niet zo… Stefan Pas – Audicien Beter Horen: Ja, superblij. Dat ze bijvoorbeeld een kleinzoon of kleindochter op bezoek hebben gehad om samen een potje voetbal te kijken en dat ze gewoon met elkaar konden praten terwijl ze die wedstrijd keken, dat soort dingen. Dat is fantastisch. *Muziek stopt* Logo Ministerie van Volksgezondheid, Welziijn en Sport verschijnt in beeld.
“Eenzaamheid kan om uiteenlopende reden ontstaan. Gehoorverlies blijkt nu een mogelijke oorzaak”, zegt wethouder Zorg, Jeugd en Volksgezondheid Kavita Parbhudayal. “Het onderzoek geeft dan ook concrete aanbevelingen en praktische oplossingen. Dat is belangrijke informatie voor iedereen die contact heeft of werkt met ouderen”.
Hugo de Jonge op werkbezoek in Den Haag. Fotografie: Freek van den Bergh
“Gehoorverlies is een drempel die het contact tussen mensen moeilijker maakt”, voegt minister Hugo de Jonge daaraan toe. “Daar aandacht voor hebben en rekening mee houden kan een cruciale eerste stap zijn om iemands eenzaamheid te doorbreken. Het kan hem of haar letterlijk de drempel over helpen om weer onder de mensen te komen”.
Aanbevelingen zijn:
- Beleidsmedewerkers kunnen meer oog hebben voor ‘gehoor’ als oorzaak dat mensen niet deelnemen aan activiteiten, vanwege bijvoorbeeld de akoestiek van locaties of de opzet van de activiteit waar goed kunnen horen belangrijk is.
- Audiciens kunnen het verlies van het aantal contacten en de kwaliteit daarvan onderdeel maken van hun werkwijzen bij oudere klanten en hiervoor de juiste informatie beschikbaar maken, zoals verwijzing naar het sociaal werk
- Professionals in zorg en welzijn moeten op de hoogte zijn dat gehoorverlies een oorzaak kan zijn dat mensen contacten mijden. Als ze dit waarnemen, kunnen ze doorverwijzen naar audiciens.
De partijen bevelen onderzoek aan naar het effect van ‘hoor revalidatie’ op het aantal contacten en de kwaliteit ervan.
Het onderzoek is uitgevoerd onder 60-plussers in de Haagse stadsdelen Loosduinen en Segbroek. In Nederland zijn volgens de partijen ongeveer 1,5 miljoen mensen slechthorend, waarvan circa een half miljoen mensen met onbehandeld gehoorverlies. Bij het onderzoek is prof. Jenny Gierveld betrokken.
Gehoorverlies heeft invloed op nauwe contacten
De belangrijkste conclusies van het onderzoek:
- Bij 88% van de groep 60-plussers werd een vorm van gehoorverlies vastgesteld. Bij 39% was er sprake van sterk gehoorverlies.
- Er is een verband tussen gehoorverlies en het aantal nauwe contacten dat iemand heeft.
Medewerkers van de Haagse welzijnsorganisatie Vóór Welzijn hebben de mensen die tijdens het onderzoek aangaven eenzaam te zijn, naar relevante hulp en activiteiten begeleid. Gemeente Den Haag heeft een lokale aanpak van eenzaamheid onder de naam Eerste Hulp bij Eenzaamheid.
Bron: persbericht Deloitte, Beter Horen, gemeente Den Haag.