“Het signaleren van eenzaamheid past precies bij wat wij als buurtwinkel doen”

In Leiden startte de gemeente een initiatief waarbij ondernemers helpen met het ‘opsporen’ van mensen die eenzaam zijn. Dat doen ze met het Signaalpunt Eenzaamheid. Filiaalmanager van de SPAR Lisa Roodenburg hoefde niet lang na te denken of de supermarkt hieraan mee moest doen. “Het signaleren past precies bij wat wij als buurtwinkel doen. We zien vaak als een van de weinigen in de omgeving hoe het met iemand gaat.”

De SPAR in Leiden is een van de weinige winkels in de buurt die met ouderen belt om hen telefonisch de boodschappen door te laten geven. Vervolgens bezorgt een medewerker van SPAR de boodschappen bij hen thuis. Bij een teamoverleg bracht een medewerker ter sprake dat het niet zo lekker leek te gaan met een klant waar ze vaak langskwam. Al pratende bedacht het team dat ze hier iets mee moesten.

Zicht op hoe het met iemand gaat

Eind vorig jaar sloot de buurtwinkel zich aan bij het Signaalpunt Eenzaamheid. Met de komst van het signaalpunt in Leiden kunnen medewerkers nu laagdrempelig mensen aanmelden bij welzijnsorganisatie Incluzio. De buurtwinkel is bij uitstek de plek om te signaleren. “Zonder dat we daar over nadachten, zagen we dat we veel contact hebben met klanten en daardoor veel zicht hebben op hoe het met iemand gaat”, vertelt Lisa.

Als vanzelf signaleren

Zo’n 15 procent van de Leidenaren is erg eenzaam. Velen van hen hebben weinig contact met mensen in hun omgeving. Maar naar de kapper of naar de winkel voor boodschappen doen ze vaak nog wel. “Veel mensen komen hier om een praatje te maken als zij hun wekelijkse boodschappen doen”, zegt Lisa. “In de loop van de tijd leer je de klanten daardoor best goed kennen en valt het op als ze lang wegblijven of minder spraakzaam zijn dan gewoonlijk. Signaleren gaat dus eigenlijk als vanzelf.”

Een melding doen bij het Signaalpunt

Medewerkers signaleren niet alleen eenzaamheid. In de winkel zien ze bijvoorbeeld mensen die niet goed meer voor zichzelf kunnen zorgen, problemen met alcoholisme en mensen die moeite hebben met rondkomen. Een medewerker kan dan een melding doen bij het Signaalpunt. Vanuit Incluzio neemt iemand dan contact op met de klant met de vraag hoe het gaat en waar ze mee kunnen helpen. De SPAR hoeft verder niets met de meldingen te doen; de medewerker heeft diens zorgen overgedragen aan de welzijnsorganisatie. In principe wordt daarna het signaal altijd om privacy-redenen vernietigd.

Hulp nodig?

Sinds het Signaalpunt bestaat, weten de SPAR-medewerkers hoe ze een melding moeten maken en hoe belangrijk het is om interesse te tonen. In verschillende teamoverleggen besprak de leiding samen met medewerkers van Incluzio hoe het proces van een melding maken eruitziet. In de tussentijd hebben medewerkers al meldingen gedaan bij het Signaalpunt. Lisa vertelt over het ongemak dat er soms is bij praten over eenzaamheid: “In het begin vonden sommige medewerkers het best eng om aan mensen duidelijk te vragen of ze hulp nodig hebben. Maar we zien dat mensen vaak niet zelf om hulp vragen en het toch wel fijn vinden als ze hulp krijgen aangeboden.”