‘Het gaat mij om de sociale aandacht’

Stel: je bent 75, woont nog thuis en hebt een tuintje. Je houdt van tuinieren, maar je bent bang om te vallen en durft het daarom niet goed meer. Ton van Bedaf helpt ouderen die zelf hun tuin niet meer kunnen onderhouden. ‘Het tuinieren is een hobby en een liefde, maar ook een middel om voor de ouderen te zorgen.’

Ton van Bedaf woonde 61 jaar lang in Apeldoorn. Hij werkte als archivaris bij Achmea en deed vrijwilligerswerk voor Kruisvereniging Zorgsaam. ‘Leden van Zorgsaam konden bepaalde diensten inhuren, als ze hulp rondom het huis nodig hadden bijvoorbeeld. Als mensen hulp in de tuin wilden, dan kwam ik.’

Veel van de mensen die hulp wilden om voor hun tuin te zorgen, waren ouderen die het om wat voor reden dan ook niet meer zelf konden. ‘Doordat ze dementerend waren, reuma kregen, of hartproblemen hadden. Maar ze hadden wel een schuur vol gereedschap en liefde voor hun eigen tuintje.’

Een hobby en een liefde

De afgelopen 5 jaar ging Ton in het groei- en bloeiseizoen iedere 6 weken een paar uurtjes bij de mensen langs. Niet alleen om voor hun tuintje te zorgen, maar vooral ook om even een praatje te maken. Het sociale aspect bleek nog belangrijker dan het tuinieren, niet alleen voor de ouderen, maar ook voor Ton zelf. ‘Het tuinieren is een hobby en een liefde, maar ook een middel om voor de ouderen te zorgen. Ik zoek geen mensen die een goedkope tuinman zoeken, het gaat mij om de sociale aandacht. Het half uurtje koffie of thee drinken is ontzettend belangrijk. Dan komen ze met verhalen over van alles en nog wat. En ik luister dan geduldig.’

Zelfvertrouwen

Door zijn hulp en geduld geeft Ton de ouderen het vertrouwen om zelf ook weer aan de slag te gaan. ‘Soms komen ze bij mij om te vragen of ze mee kunnen helpen in hun eigen tuintje, kun je nagaan! Zonder hulp waren ze bang, om te struikelen en niet meer op te kunnen staan bijvoorbeeld. Als ik erbij ben krijgen ze meer zelfvertrouwen.’

Een band opbouwen

Afgelopen jaar verhuisde Ton naar Zandvoort. Nu is Apeldoorn 1,5 uur rijden, maar de afstand weerhoudt hem er niet van om nog steeds elke 6 weken bij een aantal van zijn klanten langs te gaan. ‘Er zijn 4 mensen die ik niet los kon laten, allemaal vrouwen wiens man is overleden. Ik was aan hen gehecht geraak, en zij aan mij. We hebben een goede band opgebouwd. Ik ken hun levensverhaal en heb hun familie ontmoet. Ik weet zoveel van die mensen.’

Een van Tons klanten ging elke week op de fiets naar de markt en kwam thuis met een tas vol planten. ‘Ze was licht dementerend, dus haar zoon vond het niet fijn dat ze zelf op de fiets ging. Hij vroeg mij of ik eens in de 6 weken met haar naar het tuincentrum kon gaan om plantjes te kopen. We doen dat nu een jaar of 3 en dat gaat heel goed. Zulke oplossingen vind ik heel leuk.’

Ertoe doen

‘Het is mooi dat je ertoe doet in iemand anders leven. Dat je merkt dat je een belangrijke rol speelt, dat ze zich verheugen op je komst, het praten, de aandacht die ze krijgen. Dat vind ik het leukste. Dat kan natuurlijk op veel manieren – ik zou ook spelletjes met ze kunnen spelen – maar ik hou ervan buiten te zijn, dus deze combinatie werkt voor mij.’

Een echt hoveniersbedrijf

Het werken in de tuin beviel Ton zo goed dat hij besloot zijn baan als archivaris op te zeggen en zich om te scholen tot hovenier. ‘Ik werkte altijd binnen, zat veel in vergaderzalen. Nu werk ik bij een echt hoveniersbedrijf. Overdag verzorg ik de tuinen bij grote bedrijven, zodat de mensen in de kantoren een mooi uitzicht hebben. Dat heeft weinig te maken met sociaal contact, maar ik kan er wel mijn liefde voor buiten zijn en alles wat groeit en bloeit kwijt. Maar de komende jaren wil ik meer aandacht geven aan mensen, en langzamerhand uitscheiden met het commerciële werk.’

Aandacht voor de mens

In Zandvoort probeert hij nu dezelfde doelgroep te bereiken, om ook in zijn nieuwe woonplaats ouderen te kunnen helpen met hun tuin. ‘Ik heb gebeld met wijk- en buurtverenigingen, zorginstellingen. Maar het is hier een iets andere wereld, er worden hier commerciële hoveniers op losgelaten. Ik heb gemerkt dat het een specifieke doelgroep is, die erg gebaat is bij rustige hulp. Er moet geen commerciële hovenier langskomen die alles snel afmaakt, het moet iemand zijn die aandacht heeft voor de mens.’

En die aandacht moet niet ophouden als de zomer voorbij is, vindt Ton. ‘Ik kom in de groei- en bloeiperiode een keer of 7 langs. En in de winter bel ik ze nog eens op, gewoon om even bij te kletsen. Anders spreek je elkaar zo lang niet.’

Foto: belahoche