Heerenveen betrekt studenten bij aanpak eenzaamheid

Wie zijn de mensen in Heerenveen die zich eenzaam voelen? En hoe kun je eenzaamheid normaliseren en bespreekbaar maken? Vragen die het uitgangspunt waren van onderzoek door studenten aan de NHL Stenden Hogeschool. “De resultaten van de onderzoeken worden voor zover mogelijk meegenomen in het gemeentelijke beleidsplan”, zegt Nynke Benedictus, aanjager van de aanpak eenzaamheid en laaggeletterdheid in Heerenveen.

Om studenten te laten nadenken over maatschappelijke vraagstukken uit de praktijk heeft NHLStenden Hogeschool verscheidene Ateliers Sociaal Domein opgezet. Voor het Atelier Heerenveen is het thema ‘problematische eenzaamheid verminderen’. “Binnen dit atelier hebben studenten van verschillende studierichtingen onder begeleiding van een docent-onderzoeker onderzoek gedaan naar de aanpak van eenzaamheid onder ouderen en jongeren in de gemeente”, vertelt Nynke. “Ze krijgen hierbij input van een denktank.” Deze bestaat uit onder andere vertegenwoordigers van de gemeente, zorg- en welzijnsorganisaties zoals Caleidoscoop, GGD’s, woningcorporaties, kerken, bibliotheken, ervaringsdeskundigen en andere betrokkenen.

Het gesprek aangaan

In de onderzoeken werden diverse aanvliegroutes verkend om eenzaamheid in Heerenveen aan te pakken zoals een burgerplatform en Welzijn op recept, waarbij de huisarts inwoners met eenzaamheid doorverwijst naar een welzijnscoach. Een ander onderzoektraject betrof het uitgebreid beschrijven van persona’s, ofwel profielschetsen van mensen bij wie eenzaamheid vaak voorkomt.

Een andere groep studenten heeft ervaringsverhalen gekoppeld aan kunst, die gebundeld zijn in de publicatie Iensumens yn bield. De bundel wordt gebruikt om het gesprek over eenzaamheid aan te gaan. Nynke: “Je soms alleen voelen hoort erbij en iedereen heeft er wel eens last van. Het is niks om je voor te schamen. Het is niet sneu of eng maar we willen ook niet alsof het niet erg is. We willen eenzaamheid normaliseren, het mag er zijn. Praat er over, dat helpt.”

Pilots in accentwijken

De betrokkenheid van de Hogeschool is onderdeel van een breder plan. Vanaf 2019 is de gemeente Heerenveen eenzaamheid grondig gaan aanpakken. “We hebben onderzocht in welke wijken de meeste eenzaamheid voorkomt”, aldus Nynke. “Dat is vooral het geval in Heerenveen-Centrum, Midden, De Akkers en De Greiden. In deze accentwijken zullen we van start gaan met de pilots die toegespitst zijn op de wijk.”

Verder zijn de risicofactoren in kaart gebracht, de soorten eenzaamheid, de leeftijd van de mensen die eenzaam zijn, het percentage ernstig eenzamen. Maar ook welke interventies eenzaamheid kunnen verminderen en voorkomen, zoals een luisterend oor, een koffieochtend, een maatje of burenhulp. Deze facts & figures zijn vastgelegd in een beleidsplan.

‘Het raakt ook andere onderwerpen binnen het sociaal domein. Denk hierbij aan laaggeletterdheid, schulden, armoede, dementie. Het liefst willen we hier de integraliteit in opzoeken’

Integraliteit opzoeken

Op basis van het beleidsplan is het actieplan ‘Samen één in Heerenveen!’ 2020-2028 opgesteld. Dit bevat allerlei initiatieven om de zorg en ondersteuning anders en beter te organiseren met als doel om gezamenlijk zo vroeg mogelijk eenzaamheidsproblematiek te signaleren en op een duurzame wijze de strijd met eenzaamheid aan te gaan.

Nadat Nynke als aanjager was aangesteld, heeft ze gezorgd voor aansluiting bij het landelijke actieprogramma. “En momenteel vormen we een lokale coalitie. Er is veel versnippering; ik verwacht dat we onze aanpak effectiever kunnen inzetten met een netwerkstructuur.” De oorzaak van eenzaamheid is heel divers. “Het raakt ook andere onderwerpen binnen het sociaal domein. Denk hierbij aan laaggeletterdheid, schulden, armoede, dementie. Het liefst willen we hier de integraliteit in opzoeken. Waarbij centraal ‘Meedoen in Heerenveen’ de kapstok wordt. En last nut not least bekijken we hoe we de onderzoeksresultaten van de studenten in het beleidsplan kunnen integreren.”

• Op de foto: vrijwilligers pakken bonbons in. Tijdens de Week tegen Eenzaamheid 2020 werden 1.500 zakjes met bonbons aan inwoners uitgedeeld met de vraag: “Met wie ga jij een kopje koffie drinken?”

Meer informatie

Wil je meer informatie of heb je vragen, stuur dan een mailtje naar Nynke Benedictus, advies@nynke.nu