Coalitie in Kerkrade, Limburg

Gemeente Kerkrade

Eenzaamheid is van alle leeftijden en komt in alle lagen van de samenleving voor. Ruim een miljoen Nederlanders voelt zich eenzaam, waarvan zo’n 200.000 extreem eenzaam. Het kan ons allemaal overkomen, van jong tot oud. Van eenzaamheid kan je ziek worden. Ook in Kerkrade voelen te veel mensen zich eenzaam. Daar willen we in onze stad echt iets aan doen. Het is daarom van belang dat de signalen van eenzaamheid breed in de Kerkraadse samenleving worden opgepakt.

Door de Seniorenraad is het onderwerp Eenzaamheid nadrukkelijk onder de aandacht gebracht. Wij hebben geld vrijgemaakt voor de aanpak van dit probleem. – Wethouder Leo Jongen

In de periode 2017 -2019 zijn we aan de slag geweest met een project dat zich richtte op inwoners van 65+ jaar. Met de verworvenheden van dit project in onze rugzak ontwikkelen we nu een programma waarin aandacht uitgaat naar alle leeftijden: van jong tot oud. Het programma wordt een gezamenlijk product van de Kerkraadse coalitie tegen eenzaamheid: ‘Kerkrade: samen tegen eenzaamheid’.

Doelstellingen

We zetten in op een stevige samenwerking tussen organisaties, maar ook de betrokkenheid ván en de samenwerking mét inwoners, wellicht ervaringsdeskundigen, is essentieel. Zij moeten allen een bijdrage leveren aan het signaleren, bespreekbaar maken, voorkómen en verminderen van eenzaamheid. Dat gebeurt in het contact met klanten/cliënten, op de werkvloer, in de buurt, bij het sporten en op vele andere plekken.

Vijf pijlers

  • Bestuurlijk commitment

Op 8 mei 2018 is het coalitieakkoord voor de bestuursperiode 2018-2022 ondertekend. Dit heeft geleid tot het collegeprogramma 2018-2022 ‘Samen aan de slag’ waarin het onderwerp ‘eenzaamheid’ is geborgd. Dit is naderhand ook vertaald in het meerjarenbeleidsplan maatschappelijke ondersteuning Kerkrade 2019-2022 ‘Samen verder’. Aan de hand van het gedachtegoed van Positieve Gezondheid beogen we de zelfredzaamheid van mensen te versterken, mensen op te roepen tot participatie en zo de kans op eenzaamheid te verkleinen.

De gemeente Kerkrade heeft zich op 27 maart 2019 formeel aangesloten bij het programma ‘Eén tegen eenzaamheid’. Wethouder Leo Jongen zette zijn handtekening  en bekrachtigde hiermee de deelname aan het landelijke programma. Met steun van een adviseur van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) werken we aan een programmatische aanpak van eenzaamheid waarbij naast ouderen ook de aandacht uitgaat naar jongeren en volwassenen. Eenzaamheid is immers in alle leeftijdsgroepen een belangrijk probleem met mogelijk verstrekkende gevolgen voor het algeheel functioneren en de kwaliteit van leven.

In de komende decennia werkt de gemeente Kerkrade met ‘Vie- Leven in beweging’ samen met haar inwoners en maatschappelijke lokale en regionale partners aan gezondheid en vitaliteit. Het is een plek waar mensen voor elkaar zorgen, samen bewegen, van elkaar leren en samenwerken.

  • Creëer een sterk netwerk

In de periode 2017-2019 is in Kerkrade het project ‘eenzaamheid…. een serieus probleem’ uitgerold, dit naar aanleiding van krachtige signalen van de Kerkraadse Seniorenraad over eenzaamheid onder ouderen. Het project richtte zich dan ook basaal op ouderen. Met de inzet van huishoudelijke medewerkers die bij veel mensen achter de deur komen en het inrichten van het ‘Meldpunt Eenzaamheid’ bij Impuls (organisatie voor welzijnswerk) is een goede start gemaakt met het aanpakken van sociaal isolement en eenzaamheid in Kerkrade. Het project heeft bijgedragen aan meer aandacht en bewustwording voor het thema eenzaamheid en is de basis gelegd voor de ontwikkeling van een programmatische aanpak van eenzaamheid in Kerkrade (levensbreed). Onder het motto ‘Eenzaamheid is een probleem van ons allemaal! Samen kunnen we er iets aan doen!’ is op 8 oktober 2020 de coalitie ‘Kerkrade: samen tegen eenzaamheid’ gevormd. Dit als afsluiting van de landelijke Week tegen Eenzaamheid die van 1 tot 8 oktober plaatsvond.

De coalitie bestaat uit 32 uiteenlopende partijen waaronder de gemeente, zorgorganisaties, woningstichtingen, welzijnswerk, kunst en cultuur, huisartsen, vertegenwoordiging van inwoners (adviesgremia) en vrijwilligers die zowel vindplaats van eenzaamheid kunnen zijn als ook verwijzer naar activiteiten in de verschillende buurten en wijken. Deze partijen gaan samen met de gemeente Kerkrade aan de slag om eenzaamheid aan te pakken. Het agenderen en bespreekbaar maken van eenzaamheid past binnen de duurzame aanpak waar Kerkrade komende jaren op inzet.

  • Betrek mensen, eenzamen zelf

Kerkrade kenmerkt zich door buurt- en wijkgerichte aandacht. Bij de start van het project ‘eenzaamheid.. een serieus probleem’ is in elke wijk een wijkbijeenkomst georganiseerd. Zowel eenzamen zelf als ook naasten en anderszins geïnteresseerden bezochten in groten getale deze bijeenkomsten. Daarmee werd aandacht en bewustwording gecreëerd en zijn de eerste stappen gezet voor meedenken.

Ook het welzijnswerk vormt een de sleutel naar de (eenzame) mensen in de buurten/wijken. Een mooi voorbeeld is de actie ‘praatstoel’ waarbij in het teken van ‘Kerkrade Klankstad’  houten figuurtjes zijn verdeeld in de stad om deze thuis of in een groepje samen te versieren. Een viertal stevige stoelen wordt met de versierde houten figuren opgefleurd en op prominente plekken in de stad neergezet. Door op zo’n stoel, voorzien van een uitnodigende leus, te gaan zitten nodig je een ander uit voor een gesprekje en zet je samen een mooie stap naar het verminderen van eenzaamheid.

In de komende periode gaan we ook aan de slag met een gemeentebrede actie die haar oorsprong vindt in het landelijk programma ‘aandacht voor elkaar’. Dit programma sluit aan op ons streven te komen tot een programmatische aanpak van eenzaamheid in Kerkrade. Met deze actie roepen we burgers op hun ervaringen, maar ook ideeën met de gemeente te delen. Alle huishoudens in Kerkrade ontvangen een brief met een tweetal wenskaarten waarmee we willen uitstralen aandacht te hebben voor de inwoners, maar waarmee  inwoners ook zelf hun belangstelling voor een ander kunnen laten zien. Er is er een speciaal mailadres dat laagdrempelig gebruikt kan worden om gevoelens, zorgen en tips over eenzaamheid te delen. Dit kan ook anoniem door de reactie per brief te laten toekomen aan de gemeente.

  • Werk aan een duurzame aanpak

Samen met de netwerkpartijen ontwikkelen we een aanpak die zich richt op alle inwoners van onze stad, van jong tot oud. We zijn ons daarbij bewust van de noodzaak van een aanpak die aansluit bij de belevingswereld van de verschillende groepen inwoners. Daarbij maken we gebruik van hetgeen al goed werkt, maar hebben we ook aandacht voor nieuwe initiatieven die langdurig en duurzaam kunnen worden ingezet.

  • Monitoring en evaluatie

Het programma, dat zal bestaan uit deelprogramma’s, zal worden gemonitord middels de Gezondheidsmonitor van de GGD die 4 jaarlijks wordt afgenomen onder jeugdigen van 13-16 jaar (in het tweede en vierde jaar van het voortgezet onderwijs) en onder volwassenen in de groep van 19 jaar en ouder. Daarnaast worden de cijfers van het tweejaarlijks burgeronderzoek betrokken om de effecten van een Kerkraads programma te beoordelen. Voor de deelprogramma’s zullen onderliggende resultaten en monitoring worden opgesteld om per onderdeel het effect in kaart te brengen.

Deelnemende organisaties

De coalitie ‘Kerkrade: samen tegen eenzaamheid’ bestaat uit 32 partijen.

1. Gemeente Kerkrade
2. Kirchroa tegen Corona
3. Centrale voor Ouderen
4. Seniorenraad Kerkrade
5. Adviesraad Maatschappelijke Ondersteuning Kerkrade
6. Klankbordgroep Sjevemethoes
7. KBO Kerkrade
8. Stichting Vier het leven
9. Clientenraad SWI Kerkrade
10. CIZOP, Steunpunt voor Mantelzorgers en Ruggesteun
11. Caritas 045
12. Stichting  De Positieve Stad
13. Impuls
14. MeanderGroep
15. Novizorg
16. Radar
17. LEVANTOgroep
18. SGL
19. Medisch Centrum Kruisstraat
20. Gezondheidscentrum Terwinselen
21. Wonen Limburg
22. HEEMwonen
23. Wonen Zuid
24. Bibliotheek
25. SMK- Stichting Muziek- en Dansonderwijs
26. Vrije Academie Zuid-Oostelijke Mijnstreek (VAZOM)
27. Parkstad Limburg Theaters
28. Albert Heijn Hertogenlaan
29. Jumbo Kerkrade West
30. Plus Franssen
31. A Jenne Sjlaagboom
32. Stichting GIPS Spelen & Leren

Meer informatie

Contact

Marie-Therese Bindels-Counotte, marie-therese.bindels-counott@kerkrade.nl of
06-43243084