Een muziekschool als partner in de lokale aanpak

In de gemeenten Hillegom en Lisse zijn HLTsamen, de ambtelijke werkorganisatie voor de gemeenten Hillegom, Lisse en Teylingen, en WelzijnsKompas trekkers van de lokale aanpak van eenzaamheid. Bij deze aanpak hoort ook de samenwerking met partners en inwoners uit de buurt. Dit doen de gemeenten onder andere met een kerngroep (ook wel lokale coalitie genoemd) van zo’n acht mensen, die vanuit verschillende disciplines actief opstaan tegen eenzaamheid. Eens in de zes weken komen zij samen om te bespreken wat goed gaat en wat beter kan.

Meer menskracht

Ook de Hillegomse Muziekschool is bij de lokale coalitie aangesloten. Als directeur draagt Nadine Stolk daar actief aan bij: “Er is in de cultuursector steeds meer oog voor het maatschappelijke belang. Waar het eerst vooral draaide om cultuur, en in ons geval muziekeducatie, proberen we onszelf tegenwoordig te positioneren als voorziening voor alle inwoners van het dorp. Bij de aanpak van eenzaamheid was de muziekschool al zijdelings betrokken, maar de wens was er om daar meer mee te doen. Hier is wel meer tijd en menskracht voor nodig.” De muziekschool heeft de organisatie daarom anders ingericht, met de maatschappelijke missie als uitgangspunt. Daarna kon het. Het balletje om onderdeel van de kerngroep te worden, is toen gaan rollen.

Ondernemerschap

De gemeenten Hillegom en Lisse willen met hun aanpak tegen eenzaamheid zoveel mogelijk mensen bereiken. Dit begint volgens beleidsmedewerker van HLTsamen Heleen Doelman met organisaties en inwoners bewust te maken van wat eenzaamheid is, hoe je het kunt herkennen en wat er tegen te doen is: “In eerste instantie richtten we ons op maatschappelijke organisaties, zoals de woningcoöperaties, zorgorganisaties en vrijwilligersorganisaties. Maar ondernemers komen ook met veel mensen uit de buurt in contact. De kapper maakt bijvoorbeeld geregeld een praatje met een klant, waardoor die bepaalde signalen zou kunnen opvangen. Ook de sportschool en supermarkt zijn waardevolle bronnen. Daarom is het betrekken van ondernemers een logische stap in de uitbreiding van het netwerk.”

Als lid van de kerngroep houdt Nadine zich bezig met de vraag hoe ze ondernemers meer kunnen betrekken. Ook zij noemt dat stukje bewustwording over eenzaamheid als startpunt: “Het is niet alleen iets wat bij ouderen speelt, het kan iedereen overkomen. Dus we kunnen ook allemaal een bijdrage leveren. Dit kan in grote en kleine vorm.” Heleen vult aan: “We willen het laagdrempelig houden. Je kunt als ondernemer ook een ‘doorverwijzer’ zijn. Als je eenzaamheid bij klanten herkent, of bij je medewerkers, kun je hen linken aan iemand of een organisatie die hier meer over weet. Ook zijn er simpele materialen die je kunt inzetten, zoals een doosje met vragenkaartjes om een gesprek met een ander aan te gaan. Dit kun je als kroegeigenaar bijvoorbeeld gewoon op tafel leggen. Hiermee bevorder je de maatschappelijke betrokkenheid.”

Duurzame aanpak

Bij de aanpak van eenzaamheid hoef je het wiel vaak niet opnieuw uit te vinden. Ook de muziekschool deed al veel op het gebied van verbinden, zonder dat dit hun hoofddoel was. Nadine: “Je kunt bij ons individuele muziekles en in groepjes volgen. Door de wekelijkse ontmoeting bouwen de meeste leerlingen een vertrouwensband op met de docent. De ontmoeting is soms belangrijker dan het muziek maken zelf. Je kunt muziek op allerlei manieren inzetten; om de werkelijkheid te ontvluchten, iets een plekje te geven, als uitlaatklep of eerste stap uit huis. Daarom willen we ook mensen buiten de muziekschool proberen te bereiken.”

De aansluiting met andere doelgroepen probeert de Hillegomse Muziekschool onder andere te vinden in de Week van de Ontmoeting. Dan hebben organisaties allerlei activiteiten om mensen met elkaar in contact te brengen. Nadine: “Bij ons was vooral de insteek om het laagdrempelig te houden. Ook als je (nog) geen muziek speelde, kon je tijdens een workshop een instrument uitproberen of gewoon meezingen. De ontmoeting stond centraal.” Ook buiten de Week van de Ontmoeting zet Nadine zich in om eenzaamheid te verminderen: “Naast mijn rol als directeur en lid van de kerngroep heb ik – samen met andere leden – een training afgerond waarmee ik mijn medewerkers en andere ondernemers en organisaties kan helpen met hun aanpak van eenzaamheid, zodat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt en het structureel aandacht krijgt.”

Steeds makkelijker

De gemeente is aanjager van en faciliteert in de aanpak van eenzaamheid. In Hillegom en Lisse is er steeds meer animo om hieraan bij te dragen. Heleen: “Daar waar mensen enthousiast zijn en er energie zit, kunnen we iets met elkaar bereiken. Het is niet dat we organisaties en ondernemers erbij willen halen voor het erbij halen. Door het hele jaar aandacht aan dit thema te besteden, gaan we voor een duurzame aanpak. Nadine sluit af: “De eerste stap is dat iedereen het belangrijk vindt om mee te doen en daarna actief wordt. Met de succesvolle eerste Week van de Ontmoeting vorig jaar wordt het steeds makkelijker om partners erbij te betrekken. Er is meer bewustzijn en begrip. Hierdoor ontstaan ook eigen initiatieven en zetten we een stap vooruit.”

(5 juli 2022)