Gemeente Landgraaf verbindt MDT aan opgave eenzaamheid

De gemeente Landgraaf stimuleert met maatschappelijke diensttijd (MDT) jongeren zelf initiatieven te starten. Om eenzaamheid te verminderen en de mentale gezondheid van jongeren te verbeteren.

Volgens de laatste cijfers van de Gezondheidsatlas voelen veel jongeren in Landgraaf zich eenzaam. Vooral de leeftijdscategorie 13 t/m 16 jaar vraagt om extra aandacht. Ongeveer 50% geeft aan dat ze zich soms tot vaak eenzaam voelen.

Twee vrouwen in gesprek
Beeld: ©Ministerie van VWS / Ministerie van VWS

Jongeren zelf laten nadenken

Om dit op te lossen, moeten we niet alleen maar kijken naar die eenzaamheidsgevoelens, vindt Femke Kettenis, beleidsmedewerker bij de gemeente: “Eenzaamheid is vaak gerelateerd aan andere problemen. Daarom is het belangrijk om jongeren zelf te laten nadenken over wat er in hun eigen omgeving speelt en hoe ze willen bijdragen aan een positieve invloed.”

Een manier om dat voor elkaar te krijgen heeft ze gevonden in MDT, wat staat voor maatschappelijke diensttijd. Met MDT kunnen jongeren meedoen aan een project en projecten zelf starten op allerlei gebieden. Dat hoeft niet per se alleen over eenzaamheid te gaan, maar kan ook over bijvoorbeeld voortijdig schoolverlaten gaan. Jongeren kunnen zich zo inzetten voor anderen die eenzaamheid ervaren. De aanpak is in 2020 gebaseerd op de cijfers van de GGD. Eenzaamheid onder jongeren in Langraaf is hoger dan in de rest van Zuid-Limburg (6,1% vs. 4,4%).

Eigenaarschap in praktijk

Eigenaarschap staat centraal in de pilot waar Landgraaf mee is begonnen. In coronatijd begon de gemeente met trajecten in de vmbo-brugklassen op de twee middelbare scholen in Landgraaf.

De klassen gingen aan de slag met verschillende thema’s, waaronder eenzaamheid, die werden voorbereid door jongerenwerkers. De leerlingenraad stelt nu samen met de Landgraafse Jeugd Adviesraad een communicatieplan op om de opgedane ideeën in praktijk te brengen. Het idee is nu om deze trajecten door te ontwikkelen en uit te breiden naar andere klassen.

"Langraaf wil op die manier MDT-trajecten meer verbinden aan de maatschappelijke opdracht om eenzaamheid te verminderen."

Langraaf wil op die manier MDT-trajecten meer verbinden aan de maatschappelijke opdracht om eenzaamheid te verminderen. Zodat jongeren en hun omgeving meer aandacht gaan geven aan het onderwerp, daadwerkelijk in wijken aan de slag kunnen, meer kunnen signaleren en de gemeente zo doelgroepen met elkaar in contact brengt. “Door de bestaande MDT-trajecten op dit vlak te versterken, kunnen we ook in de toekomst aandacht houden voor eenzaamheid”, legt Kettenis uit. De verdieping van de MDT-trajecten staat nu nog los van de emotionele leerlijn op de middelbare scholen, maar dit biedt wel ruimte voor verbinding in de toekomst.

"We zien dat jongeren zelf gaan nadenken over eenzaamheid en dat het aantal volgers van de sociale media-accounts van jongerenwerkers enorm is gegroeid."

Resultaten

Ook al is het vroeg om resultaten te zien, het effect lijkt al positief te zijn. Kettenis licht toe: “We zien dat jongeren zelf gaan nadenken over eenzaamheid en dat het aantal volgers van de sociale media-accounts van jongerenwerkers enorm is gegroeid.” Je alleen maar richten op meer aanbod is niet altijd het antwoord, vindt ze. “Het begint bij bewustwording.”

Ze ziet ook dat verbinding leggen tussen de gemeente en jongeren niet alleen helpt bij het tegengaan van eenzaamheid, maar ook bij preventie van andere problemen zoals bijvoorbeeld armoede en bij jongeren die de gemeente nog niet in beeld heeft. “Door de participatie van jongeren heeft de gemeente beter zicht op wat er achter eenzaamheid schuilt doordat jongeren zelf met initiatieven komen. De gemeente kan met die informatie vanuit de wijk beter beleid voeren”, zegt Kettenis.

Laat je adviseren

Het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid en het programma MDT werken samen. Vanuit MDT adviseert kwartiermaker Bassima el Haik gemeenten hoe zij met MDT de lokale aanpak van eenzaamheid kunnen versterken.

Subsidie

Ook is een nieuwe subsidieregeling geopend. Daarover vind je op de website van MDT meer informatie. Gemeenten kunnen subsidie krijgen voor MDT-projecten.

(30 mei 2025)