Bij de doelgroep aansluiten

Om lokaal beleid vorm te geven en te achterhalen hoe je de meest positieve impact maakt, is het van belang te weten wat er speelt in je gemeente. Op de pagina Lokaal beleid maken is aandacht voor dit proces onder “voordat je aan een stappenplan begint”. Op deze pagina vind je nog meer tools om de demografie van risicogroepen in kaart te brengen. Voer gesprekken om inzichten vanuit de praktijk en ervaring van mensen zelf mee te nemen en verken oorzaken achter de cijfers. Samenwerken met een sleutelpersoon helpt om meer inzicht te krijgen in wat er speelt. 

Tool: waarstaatjegemeente.nl

Op waarstaatjegemeente.nl vind je tot op wijkniveau cijfers op allerlei terreinen zoals gezondheid, werk, inkomen en jeugd. 

Tool: gezondheidsmonitors

Op de website van de lokale GGD staan cijfers over de gezondheid van diverse groepen inwoners. Daarnaast kan je via Gezondheidsmonitors data opvragen. Hier vind je data over thema’s die interessant zijn om je inwonersgroep te verkennen. Data kun je ook opvragen via de lokale, regionale of landelijke GGD.

Tool: Regionale Ondersteuningsstructuren

Regionale Ondersteuningsstructuren (ROS) levert op verzoek cijfers en datasets over de bevolkingssamenstelling van een gemeente of wijk.

Zo vroeg mogelijk in het proces wil je in contact komen met de mensen om wie het gaat. Zo zorg je voor goede inbedding van hun perspectief in je aanpak. Nieuwe contacten maken en een vertrouwensband opbouwen gaat niet vanzelf en vergt tijd en aandacht. Wees laagdrempelig bereikbaar, sluit aan bij wat er bij de ander leeft en communiceer begrijpelijk. Zie hiervoor ook de bouwsteen ‘aansluiten’. 

Sleutelpersonen of sociaal werkers kunnen je in contact brengen met de inwoners die je zoekt. Zij zijn een spin in het web, omdat ze of zelf bij de groep horen of vanuit hun beroep veel contacten hebben. Daarnaast speelt de juiste locatie een grote rol. Overleg met de lokale coalitie en de sleutelpersonen wat een handige locatie is waar mensen al samenkomen. Het is belangrijk om aan te sluiten bij lopende activiteiten, omdat de drempel om daar te komen voor veel mensen lager is dan bij een nieuw georganiseerde bijeenkomst. 

Voorbeeld

• De Utrechtse aanpak tegen eenzaamheid, Utrecht Omarmt, heeft een spreekuur en workshop georganiseerd over aansluiten bij en samenwerken met inwoners met een migratie- of vluchtachtergrond en hoe je met deze doelgroepen op een inclusieve manier communiceert. Lees het verslag

Hoe vind je elkaar voor een project of activiteit?

Vind de juiste mensen en een passende activiteit en promoot deze. We geven je een aantal tips.

1. Gelijkgestemde: laat je inspireren door andere activiteiten die er voor de doelgroep zijn. Wissel kennis uit met (migranten)organisaties die er in je gemeente zijn voor bijvoorbeeld migranten, jongeren, mensen met een beperking of mantelzorgers. 
2. Maak een goed stappenplan: benoem wat je wilt bereiken, wat de doelstelling is en geef richting. Focus daarbij op een structurele stapsgewijze aanpak en maak concrete plannen.
3. Zichtbaarheid: zorg dat je zichtbaar bent op de juiste plekken en gebruik bijvoorbeeld een Turkse krant als je weet dat je potentiële deelnemers deze lezen. Of ga naar bijeenkomsten waar je nieuwe doelgroep te vinden is.
4. Evenementen: organiseer evenementen, een high tea of lunch voor een kennismaking. Haal vragen op van nieuwe deelnemers. Zoek naar samenwerkingsmogelijkheden.
5. Wees geduldig en steeds actief: zet je collega’s, andere deelnemers of sleutelpersonen uit bijvoorbeeld migrantengroepen in als ambassadeur van je project. Neem de tijd voor het opbouwen van nieuwe relaties en vertrouwen.

Voorbeeld

• Lasergamen, barbecueën of naar de Efteling: het is maar een greep uit de activiteiten die de ambassadeurs van de Mattie Meetings organiseren. De Mattie Meetings van Facet Ridderkerk zijn er voor jongeren tussen de twaalf en achttien jaar die zich eenzaam voelen.

Tool: de verbinding in de wijk versterken

In de handreiking In verbinding met de wijk (WijKring) staan stappen beschreven hoe je kunt werken aan sociale verbindingen in de wijk. De handreiking is in eerste instantie ontwikkeld gericht op jongvolwassen met een lichte verstandelijke beperking, maar de werkvormen werken voor iedereen.

Tool: Wijkwaardenkaart

De Wijkwaardenkaart van Bindkracht10 en de HAN is een tool die het perspectief van de buurt centraal stelt. Deze kaart kan gebruikt worden door professionals, vrijwilligers en actieve wijkbewoners die een gesprek met bewoners willen aangaan over het wonen en leven in de wijk. 

Als je wilt uitwisselen en samenwerken met inwoners, is het belangrijk dat je een vertrouwensband opbouwt. Houd de volgende punten in je achterhoofd:

• Werk samen vanuit een houding van gelijkwaardigheid en wederkerigheid. 
• Werk verbindend: ga actief naar inwoners en ga het gesprek aan.
• Wees ‘diversiteitsensitief’: verdiep je in wat voor de ander belangrijk kan zijn; ook dit kan door in gesprek te gaan.
• Wees nieuwsgierig naar de ander en wat de ander beweegt; werk niet enkel vanuit je eigen doel en perspectief – wat voor jou van belang is, is mogelijk op dat moment voor de ander niet per se prioriteit.
• Als je mensen hun tijd vraagt, zorg dan voor passende compensatie. 
• Schep juiste verwachtingen over hoe de samenwerking eruitziet – en geef dit samen vorm.
• Wanneer je samen ontwikkelt, ga dan zowel met inwoners rond de tafel als met de relevante professionele partners. Zo kom je samen tot passende aanpakken.

Tool: Welkome Wijk

Bekijk de webpagina van de HAN over Welkome Wijk, een aanpak die kijkt naar wat er nodig is bij professionals, vrijwilligers en buurtbewoners om te komen tot een wijk waarin mensen met een beperking zich thuis voelen.

E-learning: Samenwerken met mensen om wie het gaat

Alles dat je ontwikkelt of uitvoert moet passend, toegankelijk en begrijpelijk zijn om impact te kunnen maken. Dat kan alleen door goed aan te sluiten bij wat er speelt in mensen hun leven. In de e-learning Samenwerken met de mensen om wie het gaat neemt Pharos je mee in het voorbereiden op goede samenwerking met inwoners. 

In het opzetten van je aanpak kun je aansluiten bij bestaande initiatieven of activiteiten. Zet anders nieuwe activiteiten samen met de belanghebbenden op. Bekijk samen waar de wensen of behoeftes van zowel inwoners als professionals liggen. Ontwikkel je activiteiten samen in een co-creatieproces om ze nog beter te laten aansluiten. Test ook je interventies en communicatiematerialen bij de doelgroep.

Bespreek hoe inwoners zich willen inzetten voor het project en welke ondersteuning zij daarvoor nodig hebben. Bied hierbij ondersteuning op maat.

Tool: gesprekskaarten Waarde van Welzijn

De door HAN ontwikkelde gesprekskaarten Waarde van Welzijn richten zich op het zo breed mogelijk verkennen van wensen en mogelijkheden van de gesprekspartner. 

Tool: interventiehandleiding Samen tegen Eenzaamheid met oudere migranten

Deze handleiding van Stichting RCOAK en Leyden Academy on Vitality and Ageing biedt stapsgewijze begeleiding voor het opstarten, organiseren en uitvoeren van de sociale interventie Samen tegen Eenzaamheid. Het doel van deze interventie is om oudere migranten met elkaar en met hun omgeving te verbinden.

Tool: Sociaal Vitaal in Kleur

Sociaal Vitaal in Kleur is een door het ministerie van VWS ondersteunde interventie om de fysieke fitheid te verbeteren en eenzaamheid te verminderen onder senioren met een migratieachtergrond.

Tool: infosheet co-creëren

Pharos heeft een infosheet opgesteld die helpt bij het 'inclusief co-creëren' van projecten en activiteiten met de doelgroep.